
Olympic Vật lý Bantic – Bắc Âu (Nordic-Baltic Physics Olympiad – NBPhO) là một cuộc thi diễn ra vào khoảng tháng 4 hàng năm và được tổ chức tại Trường Đại học công nghệ Tallinn (TalTech), Estonia. Trưởng ban tổ chức của NBPhO là Giáo sư Jaan Kalda của Đại học TalTech, ông cũng là Chủ tịch của Olympic Vật lý Châu Âu (EuPhO), là trưởng ban phần thi lý thuyết của Olympic Vật lý Quốc tế (IPhO) năm 2012 và là tác giả của rất nhiều tài liệu nổi tiếng về olympic vật lý.
NBPhO lần thứ nhất được tính ở lần thi năm 2003, đó là kì thi Olympic Vật lý chung giữa Estonia và Phần Lan nhằm tuyển chọn các đội olympic cho mỗi quốc gia để tham dự kì thi Olympic Vật lý quốc tế. Nhưng khi đó, kì thi chưa được gọi là NBPhO mà chỉ là Olympic Vật lý Estonia-Phần Lan (Est-Fin). Sẽ thật sự lãng phí khi các đề thi rất hay lại chỉ có hai nước tham gia, do đó ban tổ chức đã quyết định mời thêm các nước láng giềng tham dự. Năm 2014, cuộc thi có sự tham gia của nước Latvia, năm 2016 là sự tham gia của nước Thụy Điển. Từ đó cho đến nay, cuộc thi đã được đổi tên thành Olympic Vật lý Bantic – Bắc Âu, NBPhO. Cho đến nay, NBPhO thường có sự tham dự của khoảng 10-15 nước khu vực Bantic – Bắc Âu với số lượng khoảng 100 thí sinh.
Việt Nam được mời tham dự NBPhO lần đầu tiên vào năm 2021, cũng là năm mà cuộc thi được tổ chức online do đại dịch Covid-19. Mặc dù là năm đầu tiên được mời tham dự, lại tổ chức online nên mỗi nước tham dự phải đảm bảo điều kiện khắt khe của ban tổ chức quốc tế để học sinh vừa có đủ điều kiện thi tốt nhất vừa đảm bảo sự an toàn, trung thực của cuộc thi. Với kinh nghiệm trong công tác tổ chức các kì thì cấp quốc tế, cấp châu lục, Hội Vật lý Việt Nam phối hợp với một số trường đại học và trường phổ thông tại Hà Nội đã tổ chức thành công NBPhO năm 2021 cho các học sinh Việt Nam. Kết quả là, đoàn Việt Nam có 4/5 học sinh tham gia đạt giải, gồm 1 HC vàng, 2 HC bạc và 1 HC đồng.
Tiếp đó, năm 2022, Giáo sư Jaan Kalda với tư cách là Trưởng ban, đã thay mặt Ban tổ chức NBPhO gửi thư đồng ý để Hội Vật lý Việt Nam là đơn vị chính thức duy nhất tại Việt Nam có thể tuyển chọn và đăng kí cho học sinh Việt Nam tham dự NBPhO và mời PGS.TS Nguyễn Cao Khang, Phó giám đốc Trung tâm KH&CN Nano, Trường Đại học Sư Phạm Hà Nội làm trưởng đoàn của Việt Nam để tham dự các kì NBPhO kể từ năm 2022. Trong thư, Giáo sư Jaan Kalda cũng đề cập đến ý nghĩa và mức độ của NBPhO tương tự như EuPhO, mà ở đó, các câu hỏi thi gắn với các hiện tượng thực tế, các bài thí nghiệm vô cùng ngắn gọn nhưng học sinh lại có rất nhiều cách để có thể tư duy, sáng tạo và biện luận cho phần trả lời, giành điểm cao cho bài thi.
Hàng năm, sau khi có thông báo chính thức của Ban tổ chức NBPhO, Hội Vật lý Việt Nam sẽ tuyển chọn đội gồm 4-5 học sinh. Sau khi được tuyển, đội sẽ có khoảng 1-2 tháng để ôn luyện với các thầy cô nhiều kinh nghiệm trong các kì thi cấp quốc tế và cấp châu lục. Hội Vật lý Việt Nam đã luôn sát sao và đồng hành cùng các em trong suốt quá trình ôn luyện và dự thi. Thí sinh sẽ trải qua 2 ngày thi với mỗi bài thi trong 5 giờ đồng hồ. Điểm đặc biệt của kì thi này là cả 2 ngày thi, thí sinh đều phải làm cả phần lý thuyết và phần thực hành. Điều này gây khó khăn cho công tác ra đề và chấm thi, tuy nhiên với thí sinh thì lại là một trải nghiệm vô cùng thú vị cho thí sinh. Tỉ lệ giải thưởng rất khắt khe theo đúng tỉ lệ và tiêu chuẩn của kì thi olympic vật lí quốc tế.
NBPhO 2022
Ngày 22-24/4/2022, đội tuyển NBPhO Việt Nam gồm 4 học sinh lớp 11 và 1 học sinh lớp 12 Trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam tham dự NBPhO XX tại Trường Đại học công nghệ Tallinn (TalTech), Estonia. 4/5 học sinh đã đạt giải:
- Giang Khánh Chi, lớp 12, HC Bạc;
- Trần Phượng Anh, lớp 11, HC Bạc;
- Nguyễn Việt Phong, lớp 11, HC Đồng;
- Nguyễn Quang Minh, lớp 11, HC Đồng.
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
NBPhO 2021
Ngày 14/5/2021, đội tuyển NBPhO Việt Nam gồm 5 học sinh lớp 11 Trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam tham dự kì thi với hình thức trực truyến. 4/5 học sinh đã đạt giải:
- Trần Đình Dũng, lớp 11, HC Vàng;
- Nguyễn Mạnh Đức, lớp 11, HC Bạc;
- Lê Đức An, lớp 11, HC Bạc;
- Đinh Trần Hải Chiến, lớp 11, HC Đồng.
![]() |
![]() |